Binnenkort enkel nog bijen in musea?
Velt vzw, de vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren, neemt dit jaar deel aan de Solidariteitsprijs van De Standaard. Met een pakkende advertentie vandaag in de Vlaamse krant ijveren ze voor een wereld zonder pesticiden maar mét bijen. Vanaf 10 augustus kan je jouw stem uitbrengen over de winnende inzending.
Vanmorgen mocht Velt zich als een van de twintig geselecteerde non-profitorganisaties voor de zeventiende De Standaard Solidariteitsprijs voorstellen. Ze kregen een grote advertentie op de laatste pagina van de krant. Daarmee vroegen ze aandacht vraagt voor de harde realiteit: Heb je er al eens bij stilgestaan dat bijen binnenkort alleen in een museum te bewonderen kunnen zijn? Dat idee is helemaal niet zo absurd, zeker niet als we niet snel iets doen aan het gebruik van neonicotinoïden in de landbouw.
Neonics zijn niet niks
In de gangbare landbouw worden neonicotinoïde, een groep pesticiden verwant aan nicotine, vaak gebruikt. Het gebruik werd afgelopen jaar al ingeperkt, maar er zijn nog heel wat achterpoortjes die voor verschillende insecten de dood betekenen. In de biologische landbouw zijn neonicotinoïden sowieso niet toegelaten.
In de gangbare zaadteelt krijgen granen en suikerbieten bijna standaard een ‘omhulling’ van neonicotinoïden om aantasting door insecten tegen te gaan. In andere gevallen worden bijvoorbeeld appelbomen er na de bloei mee bespoten in de openlucht. Op het eerste gezicht lijkt dat onschuldig, maar dat is het absoluut niet.
Via de sapstroom komen de pesticiden namelijk in de hele plant terecht. Daardoor bevatten ook de nectar en pollen van de plant neonics. Als de boom dan in bloei komt te staan, zullen bijen, hommels en andere insecten ermee in contact komen. Die hebben er last van en kunnen sterven door een verstoorde prikkelgeleiding tussen de zenuwcellen in de hersenen.
Verbod of compromis
Dat neonicotinoïden is al langer bekend. In 2013 was het EFSA, de Europese voedselautoriteit, al op de hoogte. Dat leidde toen tot een beperkt verbod, waardoor ze niet langer toegelaten zijn voor gewassen die voor bijen aantrekkelijk zijn. Voor een volledig verbod, was meer bewijs nodig.
Dat bewijs kwam vorig jaar. En nog wel op drie verschillende sporen. Niet alleen de nectar van bloeiende bloemen is immers schadelijk voor bijen. Intussen weten we ook dat zaad dat door neonics omhuld is bij het zaaien een stofwolk veroorzaakt die insecten in de buurt treft. Daarnaast zijn residu’s in water en bodem aangetroffen. Het gebruik werd afgelopen jaar al ingeperkt, maar er zijn nog heel wat achterpoortjes die voor verschillende insecten de dood betekenen.
Van 10 tot en met 30 augustus kan je stemmen op de advertentie van Velt voor de publieksprijs. Stemmen kan enkel via de nieuwsapp van De Standaard voor smartphones of tablets (via tablet of smartphone). De winnaar krijgt kostbare advertentieruimte in De Standaard. Een unieke kans dus om de precaire situatie van de bijen onder de aandacht te brengen en het gebruik van neonicotinoïden een halt toe te roepen voor het te laat is.
