Glyfosaat in lichaam van zowat helft Vlaamse jongeren
Er zitten minder milieuvervuilende stoffen in het bloed en de urine van Vlaamse jongeren. Dat blijkt uit een onderzoek van het Vlaamse Steunpunt Milieu en Gezondheid. Dat is goed nieuws, maar er duiken wel nieuwe stoffen op, zoals de chemische onkruidbestrijder glyfosaat, die volgens tal van onderzoeken waarschijnlijk kankerverwekkend is. De biologische landbouw bewijst al jaren dat schadelijke onkruidbestrijdingsmiddelen als glyfosaat niet echt nodig zijn.
Het Steunpunt Milieu en Gezondheid onderzocht meer dan 70 milieuvervuilende stoffen in bloed- en urinestalen van 428 jongeren verspreid over Vlaanderen. Het valt op dat stoffen die ondertussen verboden zijn, zoals het bestrijdingsmiddel DDT, of strenger gereglementeerd, zoals het gebruik van bisfenol A (BPA) in harde plastics, minder in het lichaam van de jongeren voorkomen. Dat is goed nieuws.
Glyfosaat: 42% van de jongeren
Tegelijkertijd werden voor het eerst ook heel wat nieuwe stoffen gemeten. Die zijn vaak ontwikkeld om de verboden stoffen te vervangen. Het gaat bijvoorbeeld over chemisch-synthetische pesticiden. Een van de nieuwe stoffen die het vaakst voorkomen en waarvan we het effect wel al kennen, is glyfosaat. De chemische stof zit in de onkruidverdelger Roundup en is waarschijnlijk kankerverwekkend. Glyfosaat werd in 42% van de urinestalen van alle onderzochte jongeren aangetroffen.
In de biologische landbouw is het gebruik van glyfosaat (én van alle andere chemisch-synthetische pesticiden) sowieso verboden. Onkruid wordt mechanisch of manueel bestreden. Helaas geldt dat verbod niet in de gangbare landbouw. Uit verschillende studies blijkt bovendien dat heel wat levensmiddelen resten van glyfosaat bevatten.
Historische verontreiniging
De resultaten van de Vlaamse jongeren kunnen voor sommige stoffen vergeleken worden met internationale richtwaarden, die aangeven vanaf wanneer er een gezondheidsrisico is. Voor enkele stoffen zien we jongeren met meetwaarden boven de richtwaarden, wat op lange termijn effect kan hebben op de gezondheid. Dat geldt bijvoorbeeld voor de metalen arseen, cadmium en lood. De aanwezigheid van deze metalen wordt vaak veroorzaakt door (historische) milieuvervuiling vanuit de industrie. Ze kunnen in de bodem terecht komen door neerslag vanuit de lucht, na overstroming of irrigatie met vervuild water…
Stimulans voor het beleid
“Het is onze ambitie om de blootstelling aan milieuvervuilende stoffen in de lichamen van onze jongeren verder te verlagen. De resultaten tonen aan dat voor heel wat vervuilende stoffen (bijvoorbeeld bisfenol A gebruikt in voedselverpakking) de inspanningen van de bedrijven, burgers en de overheid vruchten afwerpen. Voor andere chemische stoffen is nog werk aan de winkel en moeten we nagaan hoe dat verder aan te pakken. Ook voor nieuwe stoffen moeten we de vinger aan de pols houden”, zegt Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir.