Alarmerend rapport: bodemdegradatie is wereldwijd voelbaar!
Degradatie van grond leidt wereldwijd tot een ernstige verstoring van het ecosysteem, zo waarschuwt het nieuwe IPBES-rapport. Ook in Vlaanderen verarmt kunstmest de bodems op lange termijn. Herstellende landbouwpraktijken die het organisch materiaal in de bodem opkrikken kunnen onze bodems helpen.
Alarmerend rapport
Meer dan 75 procent van het landoppervlakte op onze aarde is volgens het recente IPBES-rapport aanzienlijk gedegradeerd, waardoor het welzijn van 3,2 miljard mensen wordt ondermijnd.
De druk op land neemt toe onder meer door de snelle groei van de wereldbevolking van 7 naar 10 miljard. Om aan de groeiende consumptie te kunnen voldoen, wordt een steeds groter deel van land omgezet in intensieve landbouw en veeteelt, gebrekkig bosbeheer en stedelijke infrastructuren.
Dat heeft tot gevolg dat natuurlijke ecosystemen verloren gaan en de biodiversiteit afneemt. De effecten kunnen ingrijpend zijn: verlies van vruchtbaarheid van de bodem, vernietiging van de habitat van soorten, verlies van biodiversiteit, bodemerosie en overmatige afvloeiing van nutriënten in meren. Landdegradatie heeft ook ernstige domino-effecten voor de mens want het leidt uiteindelijk tot ondervoeding, ziekte, gedwongen migratie, culturele schade en zelfs oorlog.
Herstellen van de bodem
Organische stof speelt een hoofdrol in de goede werking en de vruchtbaarheid van de bodem. Herstellende landbouw die de bodem voedt met organisch materiaal, zoals de biologische landbouw, kan helpen om degradatie te voorkomen.
Bioboeren zorgen onder meer via dierlijke mest, compost en groenbemesting voor de opbouw van effectieve organische stof. Die werkwijze zorgt voor een vruchtbare en veerkrachtige bodem met een vitaal bodemleven. Het verhoogt het aantal regenwormen, vermindert erosie en degradatie en verzekert een stabielere waterhuishouding in de bodem. En dat leidt dan weer tot stabielere landbouwopbrengsten.
Kunstmeststoffen zijn sowieso niet toegelaten in bio, omdat die het bodemleven verstoren en de bodemvruchtbaarheid op termijn doet afnemen. Lees hoe de bioboer zorg draagt voor zijn bodem.
Ook in Vlaanderen: actie nodig
Het zou verkeerd zijn om te concluderen dat bodemdegradatie louter voor ontwikkelingslanden een probleem is. Over het algemeen geldt zelfs dat land meer aangetast is in de zogenaamde ontwikkelde wereld. Dat wordt bijvoorbeeld aangetoond door een grotere terugval van het organische koolstofgehalte in de bodem, een maatstaf voor de gezondheid van de ondergrond.
Om "landdegradatie-neutraal" te worden en het gehalte aan organische koolstof dus op hetzelfde peil te houden, zou Vlaanderen jaarlijks 1 ton koolstof per hectare in de bodem moeten brengen. Een Vlaamse akker bevat volgens cijfers uit 2014 gemiddeld zo’n 50 ton organische koolstof per hectare. Ruw geschat breekt jaarlijks ongeveer 2% van deze organische koolstof af, wat overeenkomt met ongeveer 1 ton koolstof per hectare.
En zelfs het Vlaamse milieubeleid is niet altijd gunstig voor onze bodem! Zo wordt, als gevolg van de strenge fosfaatnormen uit het mestactieplan, het gebruik van kunstmest gestimuleerd ten nadele van het gebruik van koolstofrijke organische mest.
En jij, wat kan jij doen als burger?
- Informeer je over de impact van je voedsel en koop lokaal én biologisch
- Eet minder vlees, maar kies voor biologisch vlees met een betere kwaliteit
- Spreek je lokale politici aan, en vraag hen wat zij doen om lokale, biologische landbouw te ondersteunen en om de belangen van je kinderen en kleinkinderen te beschermen.
Bron: De Wereld Morgen
