Van bioboer naar landschapbouwer
"Als boer kunnen we aan een mooier landschap bouwen. Dat verdient toch een beloning?" stelt biologisch veehouder Kurt Sannen. Voedsel Anders liet hem aan het woord om hun eisen voor een Vlaams strategisch landbouwplan kracht bij te zetten. Ze willen dat boeren niet enkel vergoed worden voor het voedsel dat ze produceren, maar ook voor de vele ecosysteemdiensten die ze leveren.
Boeren produceren niet enkel voedsel, maar ze leveren ook ecosysteemdiensten: klimaatregulatie, bestuiving, bescherming tegen overstromingen, luchtzuivering, groene ruimte voor recreatie, en nog zoveel meer. “Al die ecosysteemdiensten leveren wij gratis of in het beste geval krijgen we een schamele onkostenvergoeding,” vertelt Kurt Sannen, voorzitter van BioForum en biologisch veehouder van natuurboerderij Het Bolhuis in Diest.
Met zijn verhaal wil de beweging Voedsel Anders het derde principe “Vergoed boeren zodat ze kunnen bouwen aan een veerkrachtig, afwisselend en natuurrijk landschap” uit hun eisenbundel voor een Vlaams strategisch landbouwplan kracht bij zetten.
Vlees en natuur
De schapen (Ardense Voskop) en koeien (Kempisch roodbont)grazen van april tot november op meer dan honderd hectare natuurreservaten van Natuurpunt en het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). Het zijn lokale rassen met een hoge weerstand. De samenwerking is interessant voor Kurt omdat hij de grond niet hoeft te pachten. Maar er zijn ook veel beperkingen. Kurt: “Het aantal dieren moet beperkt blijven, ze mogen enkel grazen tijdens welbepaalde periodes en ik mag het grasland niet bemesten."
Kurt verkoopt al het vlees via de korte keten: via thuisverkoop of biowinkels en ook via de lokale Buurderij. Hij vult zijn inkomen verder aan met hoevetoerisme. Daarnaast heeft hij ook recht op sommige premies uit het Europees Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB). Alles opgeteld, leidt dit wel tot een leefbaar bedrijf, maar Kurt kan helaas niet spreken van een aantrekkelijk inkomen. Er zijn nieuwe verdienmodellen nodig om de malaise in de vleesveehouderij tegen te gaan.
Kurt: "Als boer kunnen we aan een mooier landschap bouwen. Dat verdient toch een beloning? Ik zorg voor overstromingsgebieden, maar word daar niet voor vergoed. In mijn valleien is er veenvorming waardoor meer koolstof wordt gecapteerd. Ik werk grondgebonden en daardoor zorg ik ervoor dat de milieukosten dalen. Allemaal gratis!”
Kurt: "Ik werk grondgebonden zodat de milieukosten dalen, in mijn valleien wordt meer koolstof opgeslagen, ik zorg voor overstromingsgebieden... Allemaal gratis!"
Naar een nieuw model
De bestaande beheerovereenkomsten zijn vaak een bron van ergernis voor boeren zoals Kurt. “De voorwaarden zijn vaak pietluttig en detaillistisch, bovendien wijzigen ze te vaak. En een boer denkt nu wel twee keer na vooraleer hij een poel aanlegt of een haag aanplant. Eens die er staat, mag je die immers niet zomaar wegdoen.”
Kurt ziet veel meer mogelijkheden in een nieuw model waarin de boer en de overheid een langetermijnovereenkomst aangaan. "Daarbij garandeer ik dat ik alles in het werk zet om het water te bergen, de lucht en het water te zuiveren, ik beloof dat ik werk maak van veel biodiversiteit, en dat het hier aangenaam wandelen is. Geef mij de ruimte en de vrijheid om dit in te vullen en vooral, zorg voor een volwaardige vergoeding.”
De visie van Voedsel Anders is boervriendelijk: boeren worden niet gedwongen om te groeien, steeds meer dieren te houden en collega’s weg te concurreren. Ze kunnen extra inkomen genereren door landschapsbouwer te zijn. En zo hebben alle boeren het recht om te blijven boeren”.
Dit portret is het derde deel uit een reeks op de website van Voedsel Anders.
Bron: Voedsel Anders