De weg van biologische falafel

Deze populaire balletjes uit het Midden-Oosten bestaan uit (kikker)erwten en lekkere kruiden en zijn werkelijk verslavend lekker. Bovendien zijn ze een prima vegetarisch alternatief, heerlijk in een warm pitabroodje met een frisse salade, gedipt in tahinisaus. Voor lekkere, smaakvolle falafelballetjes kan je terecht bij de gespecialiseerde biowinkels. 

Winkelier Karen Van Obbergen vertelt dat de falafelballetjes van La Vie est Belle geliefd zijn in de BE O Versmarkt in Gent. Karen: “We verkopen enkel biologische producten en worden rechtstreeks geleverd via onze aankoopcentrale. Dankzij die rechtstreekse samenwerking kunnen we een eerlijke prijs betalen aan onze producenten en ook aanbieden aan onze klanten. Zij appreciëren de vegetarische bioproducten van La vie est belle, omdat ze weten dat er weinig onnodige ingrediënten aan zijn toegevoegd. Daarom wou ik graag zelf ervaren hoe hun falafel in onze versmarkt terechtkomt.”

1. Kilometers besparen 

Zelf koopt Karen de falafel aan bij distributeur Bio Brugs Ommeland (BBO). Jan De Vry levert ook een deel van de biologische groenten aan hun aankoopcentrale in Brussel en rechtstreeks aan de biowinkels in Gent, Antwerpen en Nevele. Karen: “Door de bestaande logistiek die Jan reeds verzorgt optimaal te benutten, besparen we extra kilometers."

Karen: Jan, jij werkt vooral met lokale producenten? 
Jan: Dat klopt, ik lever bioproducten aan de winkels voor 23 boeren en 4 fabrikanten. We werken niet zoals een normale groothandel, we hebben bijvoorbeeld geen eigen voorraad: voor de falafel van La vie est belle geven onze winkeliers op voorhand hun bestelling door zodat enkel wordt geproduceerd wat nodig is. Ze krijgen dan lekker verse falafel met een maximale houdbaarheid. De bestellingen worden klaargemaakt door het maatwerkbedrijf de Lochting in Roeselare. Dat gebeurt tussen 10 uur ’s avonds en 1 uur ’s nachts en daarna rijden we de bestellingen rond.”

Karen: Is er een reden dat je ’s nachts levert?
Jan: Overdag zijn de wegen zo druk dat we niet tot in de winkels geraken, zeker niet in het midden van de stad. Ik mag met mijn stille bestelwagen gelukkig ook ’s nachts leveren. Transport is sowieso een uitdaging, zeker in een stad als Gent. Onze leveringen efficiënt en duurzaam maken is een hele opgave. De kosten zijn vaak ook onzichtbaar. Ik heb niet de ambitie om er rijk van te worden, maar ik moet er natuurlijk wel van kunnen leven.

Karen: Hoe kwam je op het idee om naast groenten ook verwerkte producten te verdelen?
Jan: Ik wil lokale producenten een goede afzet bieden tegen een eerlijke prijs. Dat is vooral omdat ik een passie hebben voor korte keten. Boeren hebben vaak ook groenten die niet de juiste afmetingen en kleur hebben. La vie est belle begreep meteen dat kromme groenten even lekker zijn om te verwerken en daaruit is dan een nieuwe samenwerking ontstaan. Ook sappen, soepen … die boeren zelf maken van hun overschotten zitten in ons aanbod. Dat zorgt voor een win-winsituatie. 

Karen, BE O Gent (links): “Onze klanten appreciëren dat La vie est belle weinig onnodige ingrediënten aan zijn falafel toevoegt.”

2. Vegetarische falafel

La vie est belle is een bruisend West-Vlaams bedrijf bij Brugge dat heerlijke biologische vegetarische producten maakt, waaronder burgers, falafels en spreads. Zaakvoerder Stefaan Deraeve vindt het fijn dat ook onzichtbare schakels in beeld worden gebracht: “Ik schat dat 20 tot 40 procent van de eindprijs van een product niets te maken heeft met de productie, maar alles met wat er daarbij komt kijken: transport, voedselveiligheid enzovoort. Consumenten onderschatten dat denk ik.” 

Karen:  Van welke ingrediënten is jullie falafel gemaakt?  
Stefaan: Voor La vie est belle draait voeding om plezier, om genieten. We stellen ons bij het bedenken van onze producten graag voor dat we koken voor vrienden. Onze producten mogen geen vulling zijn, maar moeten echte ingrediënten bevatten. Een originele falafel bevat kikkererwten, maar we gebruiken daarnaast tuinerwten, peterselie, koriander, dille, look, sesamzaad enzovoort.

Karen: En zijn al die ingrediënten van lokale oorsprong?
Stefaan: : Als je kijkt naar de ingrediëntenlijst, dan snap je dat een verwerkt product best complex kan zijn. Voor elk van die ingrediënten moeten we een keuze maken. In onze falafel is niet alles lokaal, omdat niet alles hier te vinden is. De verse kruiden die we gebruiken, zoals koriander, zijn lokaal geteeld, bij het maatwerkbedrijf De Lochting. Ze telen die speciaal voor ons. Doordat we met verse kruiden werken, zijn onze producten iets minder lang houdbaar. Maar we kiezen ervoor omwille van smaak en kwaliteit. 

Onze kruiden bestellen we bij De Lochting op het moment dat ze normaal gezien groeien in de natuur. Daarna wassen en versnijden wij ze, en tot slot vriezen we ze vers in. Zo hebben we steeds een voorraad ter beschikking en kan de consument met een gerust hart heel het jaar door onze falafelballetjes kan kopen. Ook het wassen en versnijden zouden we graag uitbesteden uitbesteden, liefst een maatwerkbedrijf. Die sociale dimensie geeft ook waarde aan een schakel. Zelf zijn we daar ook mee bezig. 

Karen: Klanten vragen soms of jullie ook bezig zijn met verpakking? 
Stefaan: Duurzaamheid is een proces en we zijn daar zeer passioneel mee bezig. We investeren letterlijk in de toekomst. Onze huidige verpakking bestaat uit polypropyleen en dat kan nog niet gerecycleerd worden. Daarom zijn we continu op zoek naar een meer duurzame oplossing. Hierbij verliezen we het belangrijkste doel van de verpakking niet uit het oog, namelijk het vermijden van voedselverspilling. 

Stefaan, La vie est belle (rechts): “In onze falafel gebruiken we verse en lokaal geteelde kruiden omwille van smaak en kwaliteit.”

Verse kruiden

En dan gaan Karen en Stefaan samen naar de Lochting, een bloeiend biologisch tuinbouwbedrijf met een sociale dimensie, waar ze worden ontvangen door Dominique Gheysens. Dat maakt de cirkel rond, want Jan van BBO zet hier zijn bestellingen voor de winkels klaar. 

Karen: Wat kan je ons vertellen over de Lochting?
Dominique: We zijn een maatwerkbedrijf, met het telen van groenten, fruit en kruiden als onze belangrijkste tak. We hebben 50 hectare volle grond en 5 hectare serres. Maar dat is maar een van onze activiteiten. We bieden ook werkkansen aan mensen die om welke reden dan ook niet terechtkunnen in het normale arbeidscircuit en zetten mensen in op hun sterktes. 

Karen: Jullie telen kruiden voor La vie est belle. Hoe verloopt die samenwerking? 
Dominique: Voor de winter zitten wij samen met Stefaan om zo goed mogelijk af te stemmen op elkaar. Op basis daarvan maken we een teeltplan, eventueel in samenwerking met collega-boeren uit de buurt. Het fijne is dat Stefaan rekening houdt met onze timing en ook extra kruiden durft afnemen als we overschot hebben. 

Hoewel kruiden in principe niet zo moeilijk zijn om te telen, vergt het toch een goede voorbereiding. We werken veel meer met de natuur mee en gebruiken zo weinig mogelijk bestrijdingsmiddelen. Zo kunnen luizen wel eens roet in het eten strooien of krijgen we te maken met een onverwachte schimmelziekte. We proberen het zo te regelen dat we niet teveel tijd moeten steken in het beheersen van onkruid. We telen onder andere koriander en peterselie. Peterselie wordt geoogst tussen half maart en half november.

Om de cirkel helemaal rond te maken: we verdelen de falafel van La vie est belle ook zelf via Biobelloplus, een pakkettensysteem. Het is fijn om daar dan meteen bij te kunnen zeggen dat een deel van de ingrediënten van bij ons komen. 

Dominique, De Lochting (links): "Hoewel kruiden in principe niet zo moeilijk zijn om te telen, vergt het toch een goede voorbereiding."