Nieuwe studie toont hoe de ‘ware prijs’ kan leiden tot duurzamer en gezonder eten
Een nieuwe studie toont hoe het stimuleren van ‘milieuvriendelijke landbouw’ en het belasten van vervuilende praktijken ertoe kan leiden dat gezond voedsel goedkoper wordt, terwijl niet-duurzaam en ongezond voedsel duurder wordt.
Met het systeem van True Cost Accounting worden op het prijskaartje van een voedselproduct ook de zogeheten 'verborgen kosten' getoond. Dat zijn bijvoorbeeld de kosten van waterzuivering, de CO2-uitstoot, het verlies van biodiversiteit, en zelfs de kosten voor gezondheidszorg. Neem nu de gangbare aardappelteelt: die kost in Duitsland 1.298 euro per hectare, als je de kosten van de grondwaterverontreiniging mee in rekening brengt. Bij biologische aardappelproductie dalen die kosten tot 0,40 euro per hectare.
‘Economische’ prikkels.
Consumenten vrezen misschien dat 'true cost accounting' hun boodschappen duurder kan maken, maar de nieuwe studie van Soil & More Impacts toont juist wat de positieve impact kan zijn als we aan het begin van de keten verduurzamen door de ‘juiste economische prikkels’ in te voeren in plaats de schade te herstellen aan het einde van de keten.
Hun onderzoek analyseert mogelijke mechanismen van indirecte belastingen:
- Een verlaagd btw-tarief op biologische producten.
- Een standaard btw-tarief op niet-biologische producten.
- Belastingheffing op het gebruik van synthetische gewasbeschermingsmiddelen (plant protection products of PPP's) en kunstmeststof is volgens het onderzoek de meest realistische manier is om de werkelijke kosten van voedsel te verantwoorden.
In Zweden zorgde een belasting geheven op kunstmest bijvoorbeeld voor aanzienlijk minder kunstmestgebruik en voor gedeeltelijke vervanging van kunstmest door organische mest.
Geen tijd voor uitstel
Volgens Inka Sachse, onderzoeker bij Soil and More Impacts, is de culturele en economische context van deze belastingen cruciaal: "Vooral de combinatie van beleid, belastingheffing, communicatie en het bieden van realistische alternatieven is effectief, de belastingheffing apart is wellicht van minder belang.”
Eduardo Cuoco, EU-directeur van IFOAM: "De biobeweging engageert zich om oplossingen te vinden voor een rechtvaardiger en transparanter voedselsysteem. Hiervoor moeten alle operators in het systeem samenwerken. Samen moeten ze ervoor zorgen dat waarde en macht eerlijk worden verdeeld, en dat de kosten en baten van voedselproductie op billijke wijze worden verdeeld."
IFOAM EU wil samenwerken met beleidsmakers om een uniform kader van indicatoren te ontwikkelen voor true cost accounting. Dit zou het principe "de vervuiler betaalt" tastbaar maken en praktijken belonen die publieke voordelen opleveren. De Europese koepelorganisatie voor de biologische voeding- en landbouwsector hoopt dat deze studie een stap voorwaarts is naar een duurzamer, eerlijker en transparanter voedselsysteem.
Bron: IFOAM EU
Nieuwsfoto: Kobe Van Looveren, de Zonnekouter
