Portret: Kathelijne, haar geiten en de volle maan

Onzeker begonnen

"Ik heb in ’t begin toch een paar keer bang gedacht: zal dat hier wel lukken? Onzekere afzet, twee keer per dag melken ... En er is veel kennis en knowhow nodig voor het melken en verwerken! Gelukkig zijn we vanaf het begin geleidelijk kunnen groeien: klein begonnen en dan stap voor stap vooruit. Met een portie geluk, hard werken én drie jonge kinderen. Onze geiten zijn gezond, maar zijn wij wel zo gezond door al dat harde werken?" Kathelijne zegt het met een kwinkslag maar wel gemeend.

'De bodem van onze velden lééft, dat is onze beste start voor gezondheid en kwaliteit. Het gras dat hier groeit, voedt onze dieren en bepaalt onze melk'

Contact met de klanten

De Oost-Vlaamse geitenboerderij herbergt 300 dieren. De verse melk wordt integraal verwerkt op de boerderij tot kaas en yoghurt. Een gastenverblijf verwelkomt vakantiegangers. "Bart doet de landbouwteelten en het melken. Hij staat op de markt op vrijdag, zaterdag en zondag. Ik melk de geiten in het weekend en run de kaasmakerij en de vakantiewoning. Helpen bij het lammeren is ook mijn job. Aan de kaasmakerij is een kleine hoevewinkel, dus zowel mijn man als ik hebben rechtstreeks contact met onze klanten, wat we erg leuk vinden."

'Het is keihard werken, maar ik vind wel rust omdat we nu zeker zijn van onze afzet. De vraag overstijgt zelfs ons aanbod'

© Frank Toussaint bij bioboerderij De Volle Maan

Groeien met engagement

“We staan dus op een kantelpunt: worden we groter of niet? Wil ik dat wel, vraag ik me af, want ik doe graag veel zelf." In 2015 kreeg De Volle Maan door een ruilverkaveling toegang tot extra weiden rond de boerderij. “We zijn hier erg blij om, het garandeert dat onze dieren zoveel mogelijk buiten kunnen grazen.” Groei lijkt onvermijdelijk. "Maar ik wil niet raken aan onze kwaliteit of ons engagement voor bio."

De dieren gezond houden

Om genoeg en lekkere melk te produceren volgens biologische normen, zorgt Kathelijne dat haar dieren uit zichzelf gezond zijn. De geiten leven in open stallen en gaan in de lente en zomer elk mogelijk moment naar buiten. "In de lente zetten we de kleine geitjes met z’n allen in een weide met een mobiele stal. Daar blijven ze dan maanden aan een stuk tot het einde van de zomer. We doen ook aan ‘omweiden’: we verhuizen de grazende geiten van perceel naar perceel. Zo voorkomen we op eenvoudige manier wormen." In de winter houden de open buitenwanden van de stal de geiten gezond met veel zuurstof en licht. De stal loopt lichtjes in een putvorm, zodat een dikke laag mest met een dagelijkse verse laag stro voor warmte zorgt.

'De geiten zijn maanden aan een stuk buiten in de weide en verhuizen regelmatig van weide. Zo blijven ze uit zichzelf gezond'

© Frank Toussaint bij bioboerderij De Volle Maan

Lente smaakt anders dan winter

"Weet je, lente smaakt anders dan winter. Wanneer de geiten voor het eerst melk produceren na het grazen op de lenteweides, dan proef je echt een verschil in de melk. Die frisse smaak! Het voordeel van de winter is dan weer dat de yoghurt dikker is vanwege het hoger vetgehalte. In de zomer gaat het maken van een natuurkaasje dan weer makkelijker. Ik standaardiseer dat niet, het is juist zo boeiend en ook gezond om de seizoenen te volgen."

Dicht bij de oorsprong

"Pure voeding is niet ingewikkeld of raar doen," vervolgt Kathelijne, "het is gewoon gezond verstand. Pure voeding, gemaakt door middel van een gezonde bodem, gezonde planten en dieren, brengt je telkens bij de oorsprong van het leven. Pure voeding betekent dus ook puur kunnen werken; ik vind het heel fijn dat ik als bioboer het ecologisch evenwicht een handje kan helpen."

© Lisa Develtere bij bioboerderij De Volle Maan

Nestkasten en knotwilgen

Biodiversiteit op het veld is heel belangrijk op de Volle Maan. Elk jaar bouwen ze nestkasten bij en planten ze knotwilgen en hagen waar veldmuizen en egels schuilen. "De bodem van onze velden lééft, dat zie je aan de humusrijke bovenlaag en het bodemleven. En zo hoort het. Die levende bodem is onze beste start voor gezondheid en kwaliteit. Het gras dat hier groeit, voedt onze dieren en bepaalt onze melk." Op een perceel groeven ze de oorspronkelijke poel opnieuw uit, omdat de begroeiing omheen een poel een grote variatie aan flora en fauna aantrekt. "Onze boerderij lijkt wel een ecosysteem dat op zichzelf bestaat met een eigen kringloop. Natuur en landbouw komen hier samen met de boer als natuurbeheerder. En dat vertaalt zich in een goede melkproductie, in voedzame melk en gezonde, tevreden dieren."

'Natuur en landbouw komen hier samen met de boer als natuurbeheerder'

De liefde voor rauwmelks

Kathelijne maakt rauwmelkse kaas. Ze beschouwt dat als de speerpunt van haar productie. "Er zitten zoveel meer voedingsstoffen in rauwe zuivel. Geitenzuivel is door de kleinere vetdeeltjes sowieso beter opneembaar en rauw ook beter verteerbaar. Het vergt uiteraard wel een erg hygiënische verwerking. Maar verhitten doen we dus niet. Zo behouden we de goede bacteriën die zorgen voor een goed evenwicht in de kaas."

'Geitenzuivel is door de kleinere vetdeeltjes beter opneembaar en rauw ook beter verteerbaar'

© Lisa Develtere bij bioboerderij De Volle Maan

Onbekende parel: wei

“Wei is de vloeistof die uit de jonge kaas lekt. Het bevat veel mineralen. Wei zit deels in onze kaas, zeker in de meer vochtige types, en wordt ook wel apart gebruikt. Sommige toprestaurants, zoals In de Wulf of het voormalige Oud Sluis, verwerken onze wei in sausjes. Dat steeds meer koks met ambachtelijke bioproducten werken, heeft veel met de smaak te maken. Dat is een heel positieve evolutie."

Internationale wedstrijd

Kathelijne heeft zelf ook talent voor smaak. Enkele jaren geleden won de Volle Maan de derde prijs in de reeks zachte kaas zonder korst van een internationale biokaaswedstrijd, met een eigen versie van de feta, hun ‘Geta’. "Het is onze enige wedstrijd tot nu toe; onze dochter had ons gepusht om mee te doen", lacht ze. "Geta is één van mijn favorieten om te maken; ik ben er fier op."

© Jan Beddegenoodts bij bioboerderij De Volle Maan

Dit interview is afkomstig uit de Bioweek 2014. In juni 2016 staan biologische zuivel en eieren in de kijker, een mooie gelegenheid voor een herpublicatie van dit interview.

Vind De Volle Maan als biopunt in je buurt.