Bio als toekomstmodel voor Waalse landbouw

Volgens de studie van professor Philippe Baret (UCLouvain) in opdracht van de Waalse milieuminister Carlo Di Antonio is een verschuiving naar een Waals landbouwmodel met minder chemische inputs, meer extensieve veeteelt en meer gefocust op de lokale markten economisch gezien haalbaar. Bovenal levert het ook veel maatschappelijke voordelen op. 

Deze studie, die werd uitgevoerd ter gelegenheid van de Landbouwbeurs van Libramont, stelt twee mogelijke langetermijntrajecten voor de Waalse landbouw voor. Er werd gekeken naar  hoe de landbouwsector zijn productie hoog kan houden en gelijktijdig zijn milieudruk kan verkleinen bij een gelijk blijvende tewerkstelling.

"Een transitie richting 2050 levert voldoende voedsel voor alle Walen en Brusselaars en reserveert 40% van het areaal voor biolandbouw."

Twee langetermijnmodellen

Het eerste scenario uit de studie trekt de trends van de voorbije tien jaar door naar de toekomst, zonder veel koersverandering. In dat geval waarin vooral gekozen wordt voor 'business as usual' verkleint het landbouwareaal met 172.200 hectare richting 2050, daalt de rundveestapel en verdwijnt er bijgevolg grasland. Het aandeel bio stijgt van 11 naar 15 procent van het Waalse landbouwareaal.

Het ‘transitiescenario’ dat professor Baret doorrekende richting 2050 vrijwaart het landbouwareaal en reserveert 40 procent daarvan voor de biosector. Dat zorgt voor een grote reductie (-44%) van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. De professor benadrukt dat dit geen afbreuk doet aan de voedselzekerheid want de Waalse landbouw kan op die manier nog altijd genoeg voedsel produceren voor alle Walen en Brusselaars. Bovendien creëert de overstap naar een landbouwmodel dat minder afhankelijk is van (chemische) inputs 8 procent extra tewerkstelling in vergelijking met het business-as-usualscenario. 

"Vandaag overtreffen de milieukosten de toegevoegde waarde van de landbouw. De opkomst van bio zou de milieukosten met meer dan de helft verminderen."

Minder milieuschade, meer toegevoegde waarde

Ten slotte vermindert het scenario met lage input ook de milieuschade en maatschappelijke kosten. "Vandaag overtreffen de milieukosten van de landbouw de toegevoegde waarde van de landbouw", zegt Philippe Baret. Volgens zijn berekeningen vertegenwoordigt de bruto toegevoegde waarde van de sector 807 miljoen euro. De milieuschade wordt geschat op 1.449 miljard euro. Dit omvat de schade aan lucht, klimaat, water en de verschraling van onze bodems en omvatten ook kosten buiten de Waalse grenzen. Kortom, na het tellen van de milieukosten daalt de toegevoegde waarde (netto) in het rood tot min 643 miljoen.

Omgekeerd zou de opkomst van bio een toegevoegde waarde van 818 miljoen euro betekenen. De milieukosten zouden met meer dan de helft verminderen tot 672 miljoen euro dankzij een daling van het gebruik van chemicaliën. Deze modelwijziging zou de netto toegevoegde waarde op 148 miljoen euro brengen.

"Het is duidelijk dat we niet naïef mogen zijn," zo besluit Baret. "De transitie naar biologische landbouw vereist een brede publieke steun tijdens de overgangsperiode. Om het gebruik van chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen  in 2050 te halveren, moet tweederde van de inspanningen tegen 2030 worden geleverd."

Bron: La Dernière Heure en Vilt